22 de febreiro de 2012. Ao fío dun recente informe da OMS sobre o impacto da polución atmosférica na saúde que conclúe pedindo a UE que endureza a lexislación e estableza valores máis estritos para os contaminantes atmosféricos, ADEGA ven de analisar os resultados da contaminación por partículas nas vilas e cidades galegas durante o pasado ano. Os resultados amosan que as vilas galegas, malia a estaren dentro dos límites legais en canto a emisión de partículas (con algunhas excepcións), superan ampla e maioritariamente os valores recomendados pola OMS para a protección da saúde. A que esperan pois as administracións para ir tomando medidas? Avance informe PARTÍCULAS 2012 (Ramón Varela Díaz)

A Organización Mundial da Saúde (OMS) acaba de facer público un informe no que recomenda endurecer a lexislación anticontaminación. A Comisión Europea, tería que revisar os límites permitidos, para rebaixalos, en particular os valores límite de partículas en suspensión PM2,5. O contaminante con maior efecto na saúde seguen sendo as partículas en suspensión, en especial as finas e ultrafinas. Porén, o ozono e os óxidos de nitróxeno tamén afectan a mortalidade e morbilidade da poboación.

A lexislación europea permite una media anual de 25 ug/m3 (microgramos por metro cúbico) de PM2,5, mentres que la OMS xa no 2005 estableceu que o umbral de protección da saúde debía ser inferior a 10 ug/m3.

En Galiza, se ben os valores medios anuais están dentro da lexislación vixente, sí superan en varios casos os valores recomendados pola OMS (caso das estacións urbanas de A Coruña, Santiago e Marín), acontecendo ademais que os valores máximos son moi altos. Moitas cidades galegas (Ferrol, Lugo, Ourense, A Coruña...) non miden particulas  PM2,5. En Santiago, por exemplo, só no inverno do 2012 eran 19 días os que superaban o máximo legal de 25 ug/m3 de media mensual, con máximas diarias de até 48,51 ug/m3. Os valores horarios oscilaban no inverno de 1 ug/m3 a un máximo de 74,17 ug/m3. Para Marín, 16 días dos 80 estudados amosaban medias diarias que superaban os 25 ug/m3. Laza presentaba 4 días con concentracións que superaban os 25 ug/m3.

Para as partículas maiores, PM10, os valores tampouco incumpren a normativa legal. Algunha media mensual (e mesmo anual sen decembro) está no límite ou supera o valor límite anual lexislado (40 ug/m3) , pero moitas -todas as que superan 20 ug/m3- están por riba dos valores recomendados pola OMS para a media anual.

Habida conta de que non se coñece un umbral por debaixo do cal as partículas resultan inofensivas, requírese un esforzo da Administración para que no futuro inmediato baixen os “picos de contaminación” e os valores das concentracións horarias, diarias e mensuais destes contaminantes. Habería que centrar os esforzos en rebaixar as emisións de industrias en xeral, minaría, construción, automóbiles nas cidades... especialmente en situacións meteorolóxicas adversas (anticiclónicas por exemplo). Compriría tamén reducir os incendios e as queimas controladas tanto no inverno como no resto do ano; incerementar o control sobre as calefaccións de gasoil e que cidades como A Coruña, Ferrol, Lugo, Ourense e Vigo analicen diariamente as partículas finas e ultrafinas para ter un maior coñecemento da situación real.

A Xunta debería abandonar a compacencia e presionar á UE para que rebaixe os valores lexislados de diversos contaminantes atmosféricos, en particular as partículas PM10 e PM2,5 como demanda a OMS. Non pode acontecer que coma moitas outras veces, malia a demonstrarse a perigosidade dun contaminante, sexamos os últimos en tomar medidas para protección efectiva da saúde