02-12-2015
O pasado 14 de novembro, a empresa asturiana Inca, adxudicataria en 2008 da explotación da fábrica da luz a carón do río Miño en Lugo, puxo en marcha as obras que prevén retomar a explotación desta infraestrutura que leva décadas en desuso. Sen embargo, os traballos autorizados pola Confederación Hidrográfica Miño-Sil supoñen multiplicar por tres a captación actual do caudal do río para a xeración de electricidade (18.000 l/s) e implican unha grave alteración da contorna do Miño, dos hábitats e das especies deste espazo protexido con varias figuras legais que non foi tida en consideración na Declaración de Impacto Ambiental do proxecto (DIA).
O treito fluvial do Miño en Castro Romai (Concello de Lugo) está declarado Zona de Especial Conservación e fai parte da Rede Natura 2000 (ZEC Parga-Ladra-Támoga) e conforma a zona núcleo da Reserva de Biosfera Terras do Miño.
Acubilla distintos tipos de hábitats de interese comunitario (códigos 3260, 3270, 6430) incluindo o 91E0* bosques aluviais, de protección prioritaria. É tamén unha área con presenza de diversas especies protexidas a nivel europeo, estatal e autonómico, entre as que destacan: Lutra lutra, Nymphoides peltata, Natrix natrix, Gasterosteus aculeatus, Unio pictorum, Potomida littoralis, Isoetes fluitans* e Margaritifera margaritifera* (estes dous últimos, o fento de río e o mexillón de río, comnsiderados en perigo de extinción); por non falar das máis de 60 especies de aves citadas na contorna.
A Declaración de Impacto Ambiental (DIA) aprobada polo Ministerio (Resolución do 20 de xullo de 2012 da Secretaría de Estado de Medio Ambiente) resulta totalmente inadecuada e presenta graves carencias para poder avaliar a verdadeira repercusión das obras propostas sobre un espazo tan sensíbel e multiprotexido. Este despropósito institucional traduciuse en:
-O caudal autorizado (18.000 l/s) resulta totalmente incompatíbel co mantemento nun estado de conservación favorábel dos compoñentes chave da biodiversidade (tipos de hábitat naturais, especies de flora e fauna silvestres) presentes no treito fluvial, así como co mantemento do estado ecolóxico das augas.
-O documento amosa graves carencias na identificación dos compoñentes da biodiversidade presente no treito do curso fluvial afectado polas obras, ninguneando a presenza dos tipos de hábitat de interese comunitario (DC 92/43/CEE) e das especies de de flora e fauna de interese comunitario (DC 92/43/CEE, DC 2009/147/CE) e protexidas pola lexislación estatal (Lei 42/2007) e autonómica (Lei 9/2001) e Decreto 88/2007.
-Inexistencia unha análise axeitada dos impactos ambientais nin das medidas de corrección e prevención, para garantir a integridade do espazo e o mantemento nun estado de conservación favorábel dos tipos de hábitat e das especies de interese para a conservación. Como consecuencia, as obras causaron unha afección negativa sobre a integridade do espazo e están a perxudicar gravemente ao equilibrio dos sistemas naturais (artigo 325 do Código Penal, Lei Orgánica 10/1995, de 23 de novembro), ao estado de conservación dos tipos de hábitat e especies de flora e fauna silvestres (DC 92/43/CEE, DC 2009/147/CE, Lei 42/2007, Lei Orgánica 10/1995), e tamén ao propio estado ecolóxico da masa de auga (DC 2000/60/CE). Por esta razón, ADEGA vén de dar traslado á Fiscalía ambiental do TSXG do caso para que abra as pertinentes dilixencias penais.
-As medidas de actuación e os condicionantes da execución do proxecto establecidos na DIA vulneran completamente os obxectivos e directrices de conservación deste espazo protexido establecidos na súa normativa de creación, así como no Plan Director da Rede Natura 2000 de Galiza (Decreto 37/2014).
Así e todo, e malia a contar cunha DIA hiper-permisiva, as obras executadas dende o 14 de novembro de 2015 incumpren gravemente as condicións establecidas na Resolución do 20 de xullo de 2012 da Secretaría de Estado de Medio Ambiente: consistiron até o de agora na construción dun dique artificial 150m fóra da zona contemplada na devandita resolución, obrando ademais fóra do período autorizado, co que os impactos sobre os recursos naturais e ao medio ambiente son moito maiores.
Por estas razóns ADEGA vén de solicitar ás administracións con competencias na materia (Confederación Hidrográfica Miño-Sil e Dirección Xeral de Conservación da Natureza) a paralización definitiva das obras, a reposición ao estado orixinal da contorna afectada e a apertura dos correspondentes expedientes tendentes a garantir a integridade dos recursos naturais afectados. Comunicamos tamén os feitos á UNESCO, organismo que tutela através do programa MaB (Man and Biosphere) a Reserva da Biosfera Terras de Miño, para que inste ás administracións responsábeis a respectar os valores que xustificaron a declaración da Reserva da Biosfera.
Asemade e debido a que das obras derivouse un deterioro doloso de hábitats e especies protexidas, trasladamos o caso á Fiscalía de medio ambiente do TSXG para que abra unha investigación e depure as presuntas responsabilidades penais.
Dadas as protestas dos veciños e veciñas de Lugo polo grave impacto xerado na contorna do río Miño coa construción dun dique no propio leito do río, a Confederación Hidrográfica ordenou o pasado 26 de novembro a paralización provisional das obras. No obstante, en calquera momento poderían ser retomadas baixo a autorización do mesmo organismo, co gallo de concluír o levantamente do dique que ademais se está a realizar fóra do ámbito previsto pola DIA.
Por iso, ADEGA fai un chamamento a toda a cidadanía de Lugo para se una ao movemento ecoloxista e social de repulsa a estas obras e de defensa do río Miño no que, ademais de ADEGA, xa están a participar outros colectivos como Masa Crítica, Ateneo-Engranaxe, Madialeva, Podemos, BNG-Asembleas abertas, Plataforma sarriana polo río, Asociación Galega de Custodia polo Territorio, CIG, etc.
Participa con nós e demostra que Lugo está co Miño!
Contacto: adegalugo@adega.gal
ADEGA / Asociación para a defensa ecolóxica de Galiza
Avenida de Castelao, 20-Baixo 15704 Santiago de Compostela
Tlf/Fax: 981 570 099 Email: adega@adega.gal